Bloomberg: Çin, koronavirüs aşısıyla siyasi ve ekonomik nüfuzunu artırmak istiyor

Bloomberg, Çin’in koronavirüs aşılarıyla geliÅŸmekte olan ülkelerde siyasi ve ekonomik bir nüfuz elde etmeye çalışacağını kaleme aldı.Aşılara duyulan güvenin saÄŸlanamaması durumunda ise bu diplomasi adımının baÅŸarılı olmakta zorlanabileceÄŸi vurgulandı.Yapılan anketlere ve resmi açıklamalara göre Çin’in ürettiÄŸi koronavirüs aşılarının denendiÄŸi geliÅŸen ülkelerde aşıya güvenin tam olarak saÄŸlanamadığı belirtildi.Çin’in 70 milyar dolar yatırım yaptığı Pakistan’da yaÅŸayan motosiklet sürücüsü Farman Ali Shah’ın, ‘Aşıyı olmayacağım, çünkü güvenmiyorum’ dediÄŸi aktarıldı.GeliÅŸmekte olan ve fakir ülkelerde yaÅŸayan vatandaÅŸların daha kalitesiz bir aşıyı olduklarını düşünmeye devam etmesi takdirinde Çin’in başının aÄŸrıyacağı ifade edildi.Batı’nın yetemediÄŸi daha yoksul ülkelere satış yapmayı amaçlayan Çin’in ürettiÄŸi aşıların bir diplomatik kazanım olmasını umduÄŸu, ancak aşının son faz çalışmalarına dair çok az bilgi paylaşıldığı aktarıldı.Çin’de üretilen aşının acil durum kullanım iznine ÅŸimdiye kadar sadece BirleÅŸik Arap Emirlikleri ve Çin’de izin verildiÄŸi vurgulandı.DiÄŸer yandan ABD ve Avrupalı ÅŸirketler ise aşılarının güvenliÄŸini ve etkinliÄŸini verilerle yayımlayarak uygulama safhasına geçti.Bloomberg, bu belirsizliÄŸin Çin’in Asya, Afrika ve Güney Amerika’daki siyasi nüfuzunu artırma emellerine engel olabileceÄŸini aktardı.Çin’de CNBG, CanSino ve Sinovac aşıları Çinli ÅŸirketler tarafından üretiliyor. ‘Diplomasiyi beceremiyorlar’ Çin’in yedi yıllık Bir KuÅŸak, Bir Yol projesiyle yerel elit kadrolar için milyarlarca dolar deÄŸerinde kredi ve proje yarattığı, ancak bu çabanın kötü yönetim yüzünden çoÄŸu zaman geri teptiÄŸi ifade edildi.McLarty Associates adlı ÅŸirketin kıdemli yöneticisi olan ve altı yıl boyunca Meksika’nın Çin büyükelçisi olarak görev yapan Jorge Guajardo, Bloomberg’e yaptığı açıklamasında, ‘Çin, aşı diplomasisi yaparak ve bu hayati ürünü dağıtarak büyük bir ÅŸansa sahip. Benim tecrübeme göre ise her diplomasi denemelerinde ellerine yüzlerine bulaÅŸtırıyorlar; yardımı alan ülkeyi üzmeyi beceriyorlar’ yorumunda bulundu.Bu gibi yanlış adımların Çin Devlet BaÅŸkanı Åži Jinping’in Çin’in koronavirüsle diÄŸer Batılı devletlerden daha iyi bir ÅŸekilde mücadele ettiÄŸini ispat etmeye çalışan çabalarının boÅŸa gideceÄŸi aktarıldı. ‘Huawei 5G teknolojisini almaları için zorlayabilir’ Guajardo, Çin’in aşının karşılığında ülkelerden Huawei 5G teknolojisini almalarını ya da kritik sektörlerine yatırım yapmayı isteyebileceÄŸini söyledi.Çin’in geçmiÅŸte bunu yaptığını vurgulayan Guajardo, bunun tekrarlaması halinde ÅŸaşırmayacağını aktardı.Çin’in hükümetleri ve insanları aşısının etkinliÄŸine ve güvenliÄŸine ikna etmek için dünya çapında turlar düzenlendiÄŸi, ekim ayında 50 Afrika ülkesinin ilaç ÅŸirketi Sinopharm’ın fabrikasını ziyaret ettiÄŸi vurgulandı.Sinopharm ÅŸirketinin genel müdürü olan Liu Jingzhen ise bu ziyaretler sırasında koronavirüs aşısının tamamlanması takdirinde Afrika ülkelerinin önceliklendirileceÄŸini söyledi.Bloomberg’e yanıt veren Çin DışiÅŸleri Bakanlığı, aşı üreten Çinli ÅŸirketlerin kurallara riayet ettiÄŸini ve ilk denemelerin aşıların geçerliliÄŸini gösterdiÄŸini aktardı.Çin’de ÅŸimdiye kadar bir milyon doz aşı uygulandığı ve ciddi bir yan etkinin görülmediÄŸi de vurgulandı.Çin DışiÅŸleri Bakanlığı sözcüsü Zhao Lijian, attığı tweetinde zengin ülkelerin üretilecek 12 milyar aşının üçte dördü için ÅŸimdiden sipariÅŸ vermesi nedeniyle aşı alamayan ülkelerin tek seçeneÄŸinin Çin aşıları olabileceÄŸini ifade etti.SoÄŸuk zincir sistemine ihtiyaç duymayan aşıların geliÅŸmekte olan ülkelere bağış ve ücretsiz yardım ÅŸeklinde dağıtılabileceÄŸini baÅŸka bir konuÅŸmasında ekledi.Zhao, aşı milliyetçiliÄŸine karşı olduklarının da altını çizdi.Çin, Dünya SaÄŸlık Örgütü’nün (WHO) geliÅŸmekte olan ülkelere aşı dağıtım programı Covax’a da arz saÄŸlayacak. Ãœlkede salgının durması aşı denemelerini yavaÅŸlattı Çin’deki aşı üreticisi ÅŸirketler, aşı çalışmalarında öncü olsalar da koronavirüs salgının kontrol altına alınmasıyla üçüncü faz denemelerin gerçekleÅŸtirilmesinde geride kaldı.Åžu an Çin ÅŸirketleri 16 ülkede aşı denemeleri gerçekleÅŸtiriyor.Brezilya’daki Butantan Enstitüsü, Sinovac’ın ürettiÄŸi aşının onay alması için gereken yüzde 50 etkinlik eÅŸiÄŸini aÅŸtığını belirtti.Türkiye’de ise Bilim Kurulu Sinovac aşısının etkinlik oranının yüzde 91,25 olduÄŸunu açıkladı.New York’taki Dış Ä°liÅŸkiler Konseyi’nden (Council of Foreign Relations) küresel saÄŸlık araÅŸtırmacısı Yanzhong Huang, ‘Sadece Çin aşısının olduÄŸu bir ülkede baÅŸka ÅŸansınız yok, ya kabul edersiniz ya da etmezsiniz. Ancak baÅŸka aşılar arasında seçim ÅŸansınız varsa insanlar mantıklı davranıyor. Batı’da yapılan aşıları seçeceklerdir çünkü veriler hem yayımlandı hem de güvenli. Çin ise ÅŸimdiye kadar sistematik verileri açıklamadı.’ dedi.Çin’de aşı üreten CNBG ve CanSino ÅŸirketleri bir açıklamada bulunmazken Sinovac faz III çalışmalarının devam ettiÄŸini, sadece orta yan etkilerin görüldüğünü ve dozların takip edildiÄŸi bir mekanizmanın olduÄŸunu söyledi. Aynı zamanda sonuçların ancak Çinli yetkililer tarafından gözden geçirildikten sonra açıklanabileceÄŸini aktardı.DiÄŸer yandan bu ÅŸirketlerin sınırlı üretim kapasitesi de geliÅŸmekte olan ülkelerin aşıyı temin etmekte sıkıntı çekmesi takdirinde baÅŸka üreticilere gitmesine yol açabilir.GeliÅŸmekte olan ülkelerde toplamda 6 milyar kiÅŸi yaşıyor.Brezilya’da gerek vatandaÅŸlar gerek Devlet BaÅŸkanı Jair Bolsonaro Çin aşısına güvenmediklerini aktarırken Endonezya Devlet BaÅŸkanı Joko Widodo ise aşıyı ilk olan kiÅŸiler arasına gireceÄŸini söyledi.Hong Kong Åžehir Ãœniversitesi’nde kamu saÄŸlığı öğretim görevlisi Nicholas Thomas ise, ‘Covid-19 aşılarının kamu nezdinde kabul edilebilmesi için ÅŸeffaflığa gerek var. Bu verilerin eksikliÄŸi takdirinde geliÅŸtirilmekte olan aşılar hakkında kutuplaÅŸmış görüşlerin olması çok normal’ dedi.

Bir önceki yazımız olan Minik Ömer'in karantinadaki sağlıkçı annesine özlemi kamerada başlıklı makalemizde Amasya, Çocuk ve Ömer Halis hakkında bilgiler verilmektedir.