Hızlı kilo artışı ve kas gücünde azalma; pandemide kireçlenme şikayetleri arttı

Medipol Mega Ãœniversite Hastanesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Bölümünden Doç. Dr. Sena Tolu, pandemi döneminde artan osteoartrit yani halk arasında bilinen adıyla kireçlenme ÅŸikayetlerine iliÅŸkin önemli açıklamalarda bulundu.Doç. Dr. Tolu, kireçlenmenin toplumda sıkça görüldüğünü belirterek ‘Eklem kıkırdağı, eklemde kaygan bir yüzeyin oluÅŸarak hareketin rahat yapılmasını saÄŸlayan en önemli dokudur. Kireçlenme hem eklem kıkırdağında hem de eklem çevresi dokularda harabiyete neden olan bir romatizmal hastalıktır. Osteoartrit dünyada ve ülkemizde en sık görülen eklem hastalığıdır. Eklem kıkırdağındaki harabiyet sonucu geliÅŸen aÄŸrı yanında kiÅŸide sakatlıklara neden olduÄŸu için önemli bir saÄŸlık sorunudur. Özellikle diz osteoartriti diÄŸer hastalıklara göre yürüme, merdiven inme çıkma ve ev iÅŸlerinde daha fazla yetersizliÄŸe yol açar. Bu hastalarda yürüme mesafesi ve yürüme hızı zamanla azalarak hareketin güçleÅŸmesine neden olur’ diye konuÅŸtu.’KADINLAR DA ERKEKLER DE RÄ°SK ALTINDA’Kireçlenmenin genelde 45 yaşından sonra belirti verdiÄŸine dikkat çeken Doç. Dr. Tolu, ‘YaÅŸlanma ile olan güçlü iliÅŸkisi ve beklenen yaÅŸam süresindeki artış ile osteoartrit görülme sıklığında artış beklenmekte; hastalığın bireysel, sosyoekonomik ve saÄŸlık sistemlerine artan oranda ve önemli miktarda yük getireceÄŸi deÄŸerlendirilmektedir. Osteoartrit kadın ve erkekleri benzer oranlarda etkiler ancak özellikle el ve diz kireçlenmesi kadınlarda erkeklere göre daha sık görülmektedir. 60 yaÅŸ üstü kadınların yaklaşık yüzde 18’ini, erkeklerin ise yaklaşık yüzde 10’unu etkilemektedir’ diye konuÅŸtu.’D VE C VÄ°TAMÄ°NÄ° DÜŞÜKLÜĞÜ ŞİDDETÄ°NÄ° ARTIRIYOR’Doç. Dr. Tolu, osteoartritin vücutta her eklemi etkileyebildiÄŸini, ancak en sık diz, kalça, el, omurga ve ayak eklemlerinde görüldüğüne iÅŸaret ederek, şöyle devam etti: ‘Genetik özelliklere ek olarak artan yaÅŸ, obezite, beslenme alışkanlıkları, travma, eklemlere aşırı yüklenmek, hareketsizlik sonucu geliÅŸen kas güçsüzlüğü ve sigara, eklem kıkırdağında geliÅŸen harabiyetin risk faktörleridir. YaÅŸlanmayla birlikte özellikle vücut ağırlığını taşıyan diz ve kalça gibi eklemlerin çevresindeki kaslarda zayıflık geliÅŸmesi, bu eklemlere binen yükü arttırarak kireçlenmeye neden olur. Obezite özellikle diz kireçlenmesi ile iliÅŸkilidir. GenetiÄŸin de özellikle el, diz ve kalça kireçlenmesinde rol oynadığı biliniyor. Düşük D vitamini seviyelerinin, diz ve kalça osteoartriti sıklığını artırabileceÄŸi, düşük C vitamini alımının da diz osteoartrit ÅŸiddetinde artış ile ilgili olduÄŸu gösterildi. Kireçlenme ÅŸikayeti olan hastaların eklemde hareketle ortaya çıkan ve/veya artan, istirahat halinde kaybolan aÄŸrı ve kısa süreli tutukluk çok iyi bilinen yakınmalarıdır. Ayrıca hastalar etkilenen eklem hareketlerinde kısıtlanma, eklemde kabalaÅŸma-ÅŸiÅŸlik, eklemin ÅŸeklinde bozulma, eklemin hareketi sırasında ses çıkması, basarken eklemde boÅŸalma-güvensiz basma hissi, güçsüzlük, günlük yaÅŸamda alıştıkları iÅŸleri istedikleri gibi yerine getirememe ve tüm bu yakınmaların neden olduÄŸu kaygılarını dile getirebilir.’ HAREKETSÄ°ZLÄ°K VE KÄ°LO ARTIÅžINA DÄ°KKATPandemi döneminde kireçlenme ÅŸikayetlerinin artmasının altında yatan nedenleri ise Doç. Dr. Tolu, ÅŸu ÅŸekilde açıkladı: ‘Pandemi döneminde sokaÄŸa çıkma yasağı ile 65 yaÅŸ üzeri insanlar uzun süre evde kaldı. Bu süreç daha önceden yürüyüşe çıkan, alışveriÅŸe giden, komÅŸularını ziyaret eden ve iÅŸ yerlerinde çalışan 65 yaÅŸ üzeri kiÅŸilerin aktivitelerinde ciddi oranlarda kısıtlanmaya neden olarak kondisyonlarını düşürmüş ve sonuçta eklem problemlerinin artmasına, denge sorunlarına ve birçok genel saÄŸlık probleminin yaÅŸanmasına neden oldu. Aktivite azlığı hızlı kilo artışı ve kas gücünde azalmaya neden olur. Böylece eklemlere binen yük artar, bu da önceden problemli olan eklemlerde ÅŸikayetlerin artmasına ya da yeni eklem problemlerinin oluÅŸmasına sebebiyet verir. Bu nedenle aktif kalmaya yönelik egzersiz önerilerini uygulamak pandemi döneminde kiÅŸileri kireçlenme ve benzeri eklem problemlerinden korur. KiÅŸi düzenli olarak egzersiz yapmıyorsa, rahat kıyafetler ve spor ayakkabı ile yürüme gibi düşük yoÄŸunluklu aktivitelerle 5-10 dakika gibi daha kısa sürelerle egzersize baÅŸlamalı, birkaç hafta içinde yavaÅŸ yavaÅŸ 30 dakika veya daha fazlasına çıkmalı. Kireçlenme problemi olan eklemler özellikle her gün hareket ettirilmeli böylece mevcut eklem hareketi korunmaya çalışılmalı.’ÖNCELÄ°KLE FÄ°ZÄ°K TEDAVÄ° VE EGZERSÄ°ZDoç. Dr. Tolu, kireçlenme tanısının nasıl konulduÄŸunu ve tedavi yöntemlerine iliÅŸkin ÅŸu bilgileri verdi: ‘Osteoartritin tanısı, hastanın yakınma ve bulguları deÄŸerlendirilerek, fizik tedavi ve rehabilitasyon hekimi tarafından tetkik gerekmeksizin konabilir. Tanının doÄŸrulanması veya ayırıcı tanıda düşünülen diÄŸer hastalıkların elenmesi için radyolojik görüntüleme ile deÄŸerlendirme yapılabilir. Tedavide öncelikle hekimi tarafından hastaya tedavi hakkında kapsamlı bilgi verilmesi yanlış bilinenlerin düzeltilmesine yardım ederek hastanın tedaviye odaklanmasını saÄŸlar. Her hastada aÄŸrıyı azaltmak, fonksiyon ve kas gücünü geliÅŸtirmek için yaÅŸam tarzı deÄŸiÅŸiklikleri, fiziksel aktivite ve egzersiz, kilo verme ve fizik tedavi uygulamaları öncelikle önerilir. Eklem İçi hyaluronik asit enjeksiyonu, Platelet Zengini Plazma Enjeksiyonu (PRP) ve son dönemde sonuçlarının yüz güldürücü olması sebebiyle de kök hücre tedavileri uygun hastalarda tedaviye eklenebilir.’KÖK HÃœCRE TEDAVÄ°SÄ°Kök hücre tedavisini Doç. Dr. Tolu, ÅŸu ÅŸekilde açıkladı: ‘Kök hücre, vücutta yer alan tüm hücrelere dönüşebilen ana hücrelerdir. Hastalanan veya hasarlanan tüm doku ve organların yenilenmesinde iyileÅŸme için gerekli olan hücrelere dönüşerek iyileÅŸme ve tamir aÅŸamasında görev yaparlar. Kök hücreler kemik iliÄŸi ve daha pratik ve tek seansta yaÄŸ dokudan elde edilebilir. YaÄŸ dokudan elde edilen hücreler aynı seansta hekim tarafından eklem içerisine enjekte edilir. Bu hücrelerin daha sonra hasarlı bölgeye ulaÅŸması ve tamiri baÅŸlatması beklenir. Tamir sonucunda oluÅŸan kıkırdak dokunun kalitesi ve dayanıklılığı ve çevre kıkırdak ile bir bütün hale gelmesi, orijinal kıkırdak ile birebir benzerlik göstermese de doÄŸru hasta ve doÄŸru zamanda yapılan kök hücre uygulamaları özellikle cerrahiye uygun olmayan hastalarda tedavi seçenekleri arasında düşünülebilir.’

Bir önceki yazımız olan Kan vermeden önce su içilir mi? Kan vermeden önce yapılması gerekenler? başlıklı makalemizde Alkol, Doktora ve Gündem hakkında bilgiler verilmektedir.