Kışın artan alev yanıklarının yüzde 94’ü evlerde oluyor
|Kış mevsiminde ısınma amacıyla soba ve elektrikli cihaz kullanımının artmasına baÄŸlı yanık yaralanmaların arttığını söyleyen AltınbaÅŸ Üniversitesi İlk ve Acil Yardım Program BaÅŸkanı Öğr. Gör. Özlem Karagöl, ‘Sıcak sıvılarla haÅŸlanma, alev yanığı ve elektrik yanıklarının çoÄŸaldığı kış aylarında, vakaların yüzde 94’ü evlerde meydana geliyor’ dedi.Kış mevsiminde ısınma amacıyla özellikle soba ve elektrikli cihazların kullanımıyla yanık yaralanmalar da artıyor. Sıcak sıvılarla haÅŸlanma, alev yanığı ve elektrik yanıklarının çoÄŸaldığı vakaların yüzde 94’ü ise evlerde meydana geliyor. Artan yanık vakalarında ilk müdahalenin önemli olduÄŸuna dikkat çeken AltınbaÅŸ Üniversitesi İlk ve Acil Yardım Program BaÅŸkanı Öğr. Gör. Özlem Karagöl, doÄŸru bilinen yanlışları anlatı.’KREM, MAVUNU VE YOÄžURT SÜRMEYİN’Yanığın ciddiyetini belirlerken yanan cilt bölgesinin geniÅŸliÄŸi ve derinliÄŸi yanında yakan maddeyi de göz önünde bulundurmak gerektiÄŸini belirten Öğr. Gör. Özlem Karagöl, ‘Yanıklar kimi zaman hayati tehlike taşıyabilir. Çocuklarda da tüm vücut yüzeyinin yüzde 12’sinden fazlasının yanması durumunda, bebeklerde ise küçük gibi görülen bir yanık alanının dahi hayati tehlike oluÅŸturabilir. Bu nedenle yanık üzerine diÅŸ macunu ve yoÄŸurt gibi uygulamaların yapılmaması gerekir. İlk olarak yapılacak uygulama yanık bölgesinin acil olarak soÄŸutulmasıdır. 15 dakika kadar yanık olan bölgeye su tutulması hem aÄŸrıyı hem de yanığın derinleÅŸmesini önleyecektir’ dedi.Karagöl, ‘Bebeklerdeki yanıklar ihmal edildiÄŸinde hayat boyu iz ve fonksiyon kaybıyla sonuçlanabilecek sonuçlar ortaya çıkabilir. Özellikle el, yüz, ayaklar ile genital bölge yanıkları hastaneye yatışı gerektirir’ uyarısını yaptı.’SOÄžUK SUYA TUTUN, SU TOPLAYAN YERİ PATLATMAYIN’Küçük yanıklarda yanık bölgesini basınçsız akan soÄŸuk suyun altına tutarak aÄŸrının azaltılabileceÄŸini ve yanan yerin su toplamasının önlenebileceÄŸini söyleyen Karagöl, ‘Yanık su toplarsa su toplayan yeri patlatmayın. Burası yeni deri oluÅŸurken yanan bölgeyi koruyarak iyileÅŸmesini kolaylaÅŸtırır. Yanığın üstüne krem, diÅŸ macunu ya da yoÄŸurt gibi ÅŸeyler sürmeyin. Deride kızarıklığa yol açan 2-3 santimetrelik küçük ve yüzeysel bir yanık önemli deÄŸildir, evde tedavi edilebilir. Bundan daha büyük bir yanık ise su kaybına ve mikrop kaparak enfeksiyona yol açabileceÄŸi için tehlikeli olabilir’ diye konuÅŸtu.Büyük yanıklara ilk müdahale konusunda daha dikkatli olunması gerektiÄŸini söyleyen Özlem Karagöl, sözlerine şöyle devam etti: ‘Kaynar suyla, kızgın yaÄŸ ya da kimyasal maddelerle temas etmiÅŸ olan giysiler, vücudun diÄŸer yerlerine deÄŸdirmeden makasla keserek çıkarılmalı. Yanan deriye yapışmış yanık ve kavruk giysiler ise çıkarılmaya çalışılmaması gerekir. KiÅŸinin elbiseleriyle yanması durumunda hemen yere yatırılarak üzerine su dökülüp kilim, battaniye ya da kalın perde ile kapatarak alevlerin söndürülmesi daha doÄŸru olacaktır.’ELEKTRİK YANIKLARI DAHA TEHLİKELİYanığın nedeni elektrik olduÄŸunda yanan kiÅŸinin üzerine su dökülmemesi ve öncelikle elektrikle temasın engellenmesinin hayati önem taşıdığını vurgulayan Özlem Karagöl, ‘Yanan hastanın koÅŸarak kurtulmaya çalışması doÄŸal reflekstir ama bu, hastaya çok ciddi sıkıntı verebilir. Böyle bir durumla karşılaşıldığında hastanın hemen yere yatırılıp ıslak bir çarÅŸafla sarılması ve hastayı yerde döndürerek bu durumdan kurtulması hayat kurtaracaktır’ ifadelerini kullandı.YANIKLARA İLK MÜDAHALE HAYATI ÖNEM TAÅžIYORYanık vakalarına ilk müdahalede yapılan doÄŸru ve yanlış uygulamaları anlatan Karagöl, ‘Yanıkla karşılaÅŸan hastada ilk yapılması gereken, yanığa sebep olan sıvı ya da katı maddenin deriden hızla uzaklaÅŸtırılmasıdır. Bunun için en ideal ilk yardım, yanık bölgenin musluk suyunda 15 dakika kadar aÄŸrı geçene kadar yıkanmasıdır. Yanıklara diÅŸ macunu, yumurta akı, zeytinyağı ve yoÄŸurt sürmek gibi halk arasında kullanılan yöntemler yanlıştır ve sonraki tedaviyi de zorlaÅŸtırmaktadır. Bunlar hem enfeksiyon olasılığını artırır hem de diÅŸ macunundaki mentol gibi tahriÅŸ edici maddeler nedeniyle yanığın daha da derinleÅŸmesine, hastanede kalış sürecinin uzamasına sebebiyet verir’ dedi.Yüzeysel yanıklarda bitkisel ya da baÅŸka materyallerin kullanılması enfeksiyona sebep olabileceÄŸi gibi yüzeysel bir yanığı da derin yanığa dönüştürebileceÄŸine dikkat çeken Karagöl, ‘Bu da doku kaybı ya da doku nakli gibi uzun süren tedavileri gerektirebilir. Buz, yanık alanının geniÅŸlemesine sebebiyet verdiÄŸi için en ideali, yanık bölgeyi oda ısısındaki suyla yıkamaktır’ diye konuÅŸtu.
Bir önceki yazımız olan 18 Ocak Pazartesi koronavirüs tablosu açıklandı mı? 18 Ocak Pazartesi günü Türkiye'de bugün koronavirüsten kaç kişi öldü, kaç kişi iyileşti? başlıklı makalemizde Ekim, Gündem ve Haziran hakkında bilgiler verilmektedir.