SaÄŸlık Bakanı Koca’nın aşı ve saÄŸlık sistemine iliÅŸkin görüşleri DSÖ’nün dergisinde ‘baÅŸ yazı’ olarak yayımlandı

SaÄŸlık Bakanı Fahrettin Koca ile Dünya SaÄŸlık Örgütü (DSÖ) SaÄŸlık Ä°nsan Gücü Direktörü James Campbell’in, küresel Kovid-19 salgınında aşı, saÄŸlık sistemi ve saÄŸlık personelinin rolüne iliÅŸkin deÄŸerlendirmeleri, DSÖ’ye ait derginin son sayısında ‘baÅŸ yazı’ olarak yayımlandı.SaÄŸlık Bakanı Koca’nın önerisiyle, Dünya SaÄŸlık Asamblesi tarafından, Kasım 2020’de gerçekleÅŸtirilen 73. devam oturumunda 2021 ‘Uluslararası SaÄŸlık Çalışanları Yılı’ ilan edildi.Türkiye Cumhuriyeti tarafından teklif edilen ve konsensus ile alınan kararda, Kovid-19 salgınında ön saflarda mücadele eden saÄŸlık çalışanlarının verdiÄŸi emekler göz önünde tutuldu.Bakan Koca’nın, DSÖ’ye ait derginin son sayısında James Campbell ile ortak yazar olarak yaptığı deÄŸerlendirmeleri, ‘SaÄŸlık iÅŸ gücünün finanse edilmesi ve korunması’ baÅŸlığıyla ‘baÅŸ yazı’ olarak yer aldı.Yazıda, salgından önce çok sayıda ülkenin ihtiyaç, beceri eksikliÄŸi ve bunların kötü dağıtımı ve uyumsuzluÄŸu dahil olmak üzere saÄŸlık iÅŸgücü açısından birçok sorunla karşı karşıya olduÄŸu vurgulandı.BaÅŸ yazıda, büyük bir kısmı düşük ve düşük orta gelir düzeyli ülkelerde olmak üzere, küresel çapta saÄŸlık iÅŸgücü eksikliÄŸinin 18 milyon olduÄŸunun tahmin edildiÄŸi belirtildi.Salgın etkisini göstermeye baÅŸladıkça saÄŸlık çalışanlarının daha fazla soruna ayak uydurmak zorunda kaldığının altı çizilen yazıda, ÅŸunlar kaydedildi: ‘Bu sorunlara artan enfeksiyon hızı, karantina, mortalite, kiÅŸisel koruyucu donanım eksiÄŸi, sosyal ayrımcılık ve saldırı ile Kovid-19’un görüldüğü bir ortamda çalışma ve eve dönerek arkadaÅŸ, aile üyeleriyle ilgilenme ikilemi örnek verilebilir.SaÄŸlık çalışanları ve hatta saÄŸlık alanında öğrenimine devam eden öğrenciler, birçok ülkede bu zorlukların üstesinden gelmiÅŸ, hızlıca yeni beceriler kazanmış, daha yoÄŸun çalışmaya baÅŸlamış, sunulan hizmetleri yeniden önceliklendirilmiÅŸ ve yenilikçi sunum stratejilerini daha hızlı ÅŸekilde uygulamaya koymaya baÅŸlamışlardır. Fakat pandemi saÄŸlık hizmetleri sunumunu sekteye uÄŸratırken birçok ülke bunun temel nedeninin, çalışabilecek durumda olan saÄŸlık çalışanı sayısının azalması olduÄŸunu öne sürmüştür.Pandeminin ilk dönemlerinde DSÖ’ye bildirilen enfeksiyon vakalarının yüzde 14’ünü saÄŸlık çalışanları teÅŸkil etmekteydi. Bağımsız çalışmalar da özelikle siyahi, Asya ve etnik azınlık kökenli ve erkekler olmak üzere saÄŸlık çalışanlarının riske orantısız ÅŸekilde maruz kaldığını ortaya koydu. Buna ek olarak, çalışmalar, her dört saÄŸlık çalışanından birinin depresyon ve anksiyete yaÅŸadığını ve her üçünden birinin ise uykusuzluktan muzdarip olduÄŸunu göstermiÅŸtir. 84 ülkede elveriÅŸsiz çalışma koÅŸulları ve kiÅŸisel koruyucu donanım eksikliÄŸi nedeniyle grev ve protestolar gerçekleÅŸtirilmiÅŸtir.’SaÄŸlık çalışanları salgınla mücadelede kilit rol oynadıYazıda, Türkiye’de bir milyondan fazla saÄŸlık çalışanı ve destek ekibinin deneyim ve motivasyonu, tanı, tedavi ve bakım hizmetleri, temaslı takibi ve sürveyans dahil olmak üzere Kovid-19 ile mücadelede kilit rol oynadığına dikkat çekildi.Aile hekimleri ve aile saÄŸlığı ekiplerinin, salgın yönetilirken bir yandan da temel hizmet sunumunun devam ettirilmesine katkı saÄŸladığı vurgulandı.Geçen yıl 44 bin saÄŸlık çalışanının istihdam edilmesiyle krizle mücadelede ulusal kapasitenin daha da güçlendirildiÄŸi, buna paralel olarak ülkede saÄŸlık personelinin güvenliÄŸi ve korunması için kiÅŸisel koruyucu donanıma zamanında eriÅŸim saÄŸlanmasının öncelik haline getirildiÄŸi ifade edildi.Uluslararası dayanışma kapsamında Türkiye tarafından 156 ülke ve 9 uluslararası örgüte koruyucu ve tıbbı ekipman gönderildi.’Aşılama için 1,1 milyondan fazla tam zamanlı saÄŸlık çalışanına ihtiyaç var’Uluslararası SaÄŸlık Çalışanları Yılı’nda Kovid-19 aşılarının kullanılmaya baÅŸlaması halinde saÄŸlık iÅŸgücünün omuzlarındaki yükün daha da artacağına iÅŸaret edilen yazıda, ÅŸu deÄŸerlendirmelerde bulunuldu: ‘DSÖ’nün tahminlerine göre dünya nüfusunun yüzde 20’sinin (yaklaşık 1.5 milyar kiÅŸi) aşılanması için 1,1 milyondan fazla tam zamanlı saÄŸlık çalışanına ihtiyaç duyulacaktır. Yüksek gelirli bazı ülkeler, aşılama programları için personel alımına baÅŸlamış bulunmaktadır. Halihazırda saÄŸlık çalışanı eksiÄŸi bulunan ve kamu sektörü ödemelerinde sıkıntı yaÅŸayan düşük gelirli ülkelerin böyle bir ÅŸansı olmayacaktır. Aşılar adil ÅŸekilde dağıtılsa bile bu aşıları yapacak saÄŸlık çalışanları, eÅŸit bir dağılım göstermemektedir.Dünyanın dört bir noktasında 2020’de saÄŸlık çalışanlarının yetkinlikleri, özverileri, profesyonellikleri ve fedakarlıkları, Kovid-19 pandemisinin kontrol altında tutulmasını saÄŸlamıştır. SaÄŸlık çalışanlarına duyulan minnettarlık ve borcun, ulusal, bölgesel ve küresel eylemlere dönüştürülmesi gerekmektedir. Ãœlkeler, meslek örgütleri ve ilgili tüm paydaÅŸlar, 2021’de el ele çalışarak saÄŸlık iÅŸgücünü korumalı ve bu güce yatırım yapmalıdır.’

Bir önceki yazımız olan Ekmek yapmayı öğrenmek hayat kurtarabilir mi? başlıklı makalemizde Beyrut, Lübnan ve Meme Kanseri hakkında bilgiler verilmektedir.