Son dakika… Doç. Dr. Savaşçı: Erkeklerde koronavirüs kısırlık nedeni
|SAÄžLIK Bilimleri Üniversitesi Gülhane EÄŸitim ve AraÅŸtırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı, koronavirüs geçiren erkeklerde kalıcı kısırlık oluÅŸtuÄŸunun ispatlandığını söyledi. Doç. Dr. Ümit Savaşçı, koronavirüs geçirip iyileÅŸen kiÅŸilerde uzun vadede devam eden semptomlara iliÅŸkin DHA’ya açıklama yaptı. Doç. Dr. Savaşçı, en çok koku ve tat kaybının uzun süre geri gelmediÄŸi yönünde ÅŸikayetlerin olduÄŸunu söyledi. Doç. Dr. Savaşçı, ‘6 ayın üzerinde toku ve tat kaybı olan hastalarımız var. Özellikle biz koku egzersizi yaptırıyoruz; gün içinde 3-4 kez kahve koklama gibi. Åžu an herhangi kullanacağımız lokal bir sprey gibi bir madde yok. Buradaki sinir uçlarında virüse baÄŸlı bir harabiyet gerçekleÅŸtiÄŸi için, zamanla bunun geri dönüşünü bekleyeceÄŸiz. Biraz sabırlı olacağız. Bu güne kadar kalıcı hasar yapmadığını biliyoruz. Zamanla koku ve tat kaybı geri gelecektir, bunda bir endiÅŸe hissetmesinler’ diye konuÅŸtu.’OKSİJENE BAÄžIMLI ÅžEKİLDE EVDE HAPİS DURUMDA KALABİLİYORLAR’Doç. Dr. Savaşçı, koronavirüsün ardından nörolojik bazı hastalıkların da kalabildiÄŸini kaydederek, ‘Özellikle denge bozukluÄŸu yaÅŸayabiliyorlar. AkciÄŸerlerde özelikle eski akciÄŸer performansını sergileyemiyorlar. Merdiven çıkarken, yürürken nefes nefese kalma gibi; ancak bunlar da gün geçtikçe genelde geri dönüşlü kayıplı. Oksijene bağımlı olan hastalarımız oluyor. Eve biz cihazla gönderdiÄŸimiz hastalarımız oluyor. EÄŸer altta bir kalıcı akciÄŸer hasarı önceden de varsa, sigara da içiyorsa tabii ki akciÄŸerde kalıcı hasarla birlikte, oksijene bağımlı halde ne yazık ki hapis durumda kalabiliyorlar. Bu etkili kalıcı bir hasar yapabiliyor. Özellikle koronavirüsü geçirdikten 1 ay sonra kalpte bir kuÅŸ çırpıntısı gibi ritim bozukluÄŸu yaşıyorlar. Bunlar bazen çok ciddi olup, ölümcül sonuçlar olabiliyor. Böyle bir ÅŸey hisseden hastalarımızın kardiyoloji bölümüne gözükmeleri gerekiyor’ diye konuÅŸtu. ‘ERKEKLERDE KALICI KISIRLIK İSPATLANDI’Doç. Dr. Savaşçı, yurt dışındaki yayınlarda koronavirüs geçiren erkeklerde kalıcı kısırlık oluÅŸtuÄŸunun ispatlandığını, bununla ilgili Türkiye’de de önümüzdeki günlerde çalışma yapılacağını belirtti. Doç. Dr. Savaşçı, ‘Özellikle erkeklerde bu da ispatlanmış bir çalışmadır; üreme hücrelerinde tüplerini etkileyecek vaziyette, pıhtı atma suretiyle beslenmesini bozarak kalıcı kısırlığa neden olabileceÄŸine iliÅŸkin çok önemli yayınlar dile getirildi. Hastalığı ağır geçirmiÅŸse kiÅŸide kalıcı hasarlar kalabiliyor. Üroloji kliniÄŸi ile takip ediliyor bu, ÅŸu anda testler yapılıyor. İleriki dönemlerde bu tür yansımaları topluma mutlaka olacaktır. Özelikle kadınlarda saç dökülmesine neden olduÄŸuna dair yayınlar var. Kalıcı diÅŸ kayıplarına neden olduÄŸuna dair yayınlar var. Çünkü koronavirüs hastalığı damarlarda küçük küçük pıhtılar oluÅŸturuyor ve bazı organların beslenmesini bozuyor. Damarları da etkiliyor. EtkilediÄŸi, beslenmesi bozulan organlarda, bir dalın kuruması gibi, saçlar etkilenirse saç dökülmesi, diÅŸ kaybı, erkeklerde kısırlık gibi, kalpte ritim bozukluÄŸu, kalp yetmezliÄŸi gibi çeÅŸitli belirtilere neden olabiliyor. Özellikle koronavirüs ilaçlarına kan sulandırıcıların eklenmesi bu durumda önemli hale geliyor. Pıhtı atmasının önlenmesi tedavide çok önemli bir basamak haline geldi’ ifadesini kullandı.  ‘ÜLKEMİZDE DE KANGREN VAKALARI OLDU’Doç. Dr. Savaşçı, İtalya’da koronavirüs sonrası kangren olan hastanın parmaklarının kesilme vakasının Türkiye’de de yaÅŸandığını belirterek, ÅŸunları kaydetti: ‘Ülkemizde özelikle bacaklarda bazen parmaklarda koronavirüsün neden olduÄŸu pıhtı atması neticesinde organlarda beslenme sıkıntısı oldu. Dolayısıyla dolaşım bozukluÄŸu yaptığı için bacaklarda, kollarda, parmaklarda beslenmeye baÄŸlı kangren vakaları oldu. Ülkemizde de böyle vakalar vardı, bizim hastanemizde de ayaklarında, parmaklarında bu tür vakalarımız ne yazık ki oldu. EÄŸer herhangi bir organ beslenemezse, kan oraya ulaÅŸmazsa dokular beslenemediÄŸi için çürüyor, dolayısıyla onlar kesilmek zorunda kalabiliyor. Organ beslenmeme kayıplarında genelde hastanede yatanlar ve yoÄŸun bakımdaki ağır hastalarda karşımıza çıkıyor. Genelde ilk yatışından 1 hafta 10 gün sonra görüyoruz. Taburcu olduktan sonra bu tür etkiler genelde olmuyor. Hastanede yatarken, yoÄŸun bakımda yatarken organ kayıplarıyla, ölü doku kayıplarına rastladığımız vakalar oldu.’
Bir önceki yazımız olan 'Orta kulak iltihabı çocukların yüzde 80'inde görülür' başlıklı makalemizde Ağrı, Çamlıca ve Genetik hakkında bilgiler verilmektedir.